Zespoły parkowo-pałacowe Wielkopolski cz I 14 lipca 2024
Śmiełów – Gołuchów – Lewków
ŚMIEŁÓW – klasycystyczny pałac z końca XVIII wieku projektu Stanisława Zawadzkiego (polskiego architekta w swojej twórczości inspirował się projektami Andrei Palladia). W pałacu mieści się muzeum Adama Mickiewicza – oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu. Jest to największa w Polsce ekspozycja poświęcona narodowemu wieszczowi: zbiory ilustrujące biografie poety, autografy, pierwodruki utworów, pamiątki osobiste, relacje z podróży po różne wydania Pana Tadeusza, świadectwa kultu Mickiewicza w Polsce, obrazy, grafiki, medaliony nawiązujące do dziejów rodziny poety, osób, które spotykał.
W latach 1831-1832 Adam Mickiewicz przybył z Drezna do Wielkopolski, by przekroczyć granicę Królestwa Polskiego i wziąć udział w powstaniu listopadowym 1830-1831 (powstaniu narodowym przeciwko Imperium Rosyjskiemu). W rezultacie powstanie upadło i zamiar dołączenia do walczących stał się już nieaktualny.
Podróż trwała kilka miesięcy, a w tym czasie poeta był gościnnie podejmowany w wielu wielkopolskich dworach, najdłużej przebywał w Śmiełowie, majątku Andrzeja Gorzeńskiego sędziego grodzkiego poznańskiego, położonym tuż przy granicy zaborów Imperium Rosyjkim a Królestwem Prus.
Poeta podziwiał malownicze polodowcowe krajobrazy, poznawał okolice, chłoną historie i obyczaje szlacheckie, przeżywał chwile wzruszeń i miłości, brał udział w życiu dworskim. Wszystkie te doświadczenia i emocje znalazły odzwierciedlenie w twórczości Mickiewicza. Dzisiaj historycy literatury w Panu Tadeuszu, jego najsłynniejszym i największym utworze, wyraźnie odnajdują ślady Wielkopolski w prezentowanych tam obrazach, mimo że oficjalnie akcja utworu toczy się na Litwie.
Dwory ziemiańskie w czasach zaborów były ośrodkami spotkań pisarzy, muzyków, malarzy, przedstawicieli świata polityki, wojska, dla których najwyższym celem było podtrzymanie własnej tożsamości zniewolonego przez zaborców narodu, krzepiły ducha niepodległościowego w czasach zaborów. W rezultacie wiele miejscowości wielkopolskich wspomina pobyt największego polskiego poety romantycznego
W 1887 roku po bezpotomnej śmierci Zygmunta Gorzeńskiego majątek wystawiony został na licytację i zakupiła go rodzina Chełkowskich. Z tym okresem wiąże się tradycja kultu mickiewiczowskiego, która przetrwała w Śmiełowie do dzisiaj.
Obecnie pałac wraz z otaczającym go parkiem stanowi Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu. Ciekawym elementem krajobrazowym jest alejka lipowo-grabowa z ok. 1870 roku oraz wygrodzony warzywnik, przekształcony ostatnio w tzw. „ogródek Zosi”. Zwiedzamy muzeum.
…………………………………………………………………………………………………
ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY W LEWKOWIE W historii Polski rody szlacheckie były naturalną dla społeczeństwa elitą, a przynależność do niej traktowali na ogół nie jako szczęśliwy zbieg okoliczności, lecz jako służbę. Fakt ten nie raz potwierdzali poświęcając swą pracę i służąc majątkiem w czasach pokoju, a oddając wolność i ryzykując życie w czasach zagrożeń i wojny. W okresie zaborów przewodzili całemu społeczeństwu w walce o niepodległą Polskę, w Wielkopolsce stawili czoła pruskiemu zaborcy.
Zespół pałacowo-parkowy w Lewkowie powstał jako siedziba rodowa Wojciecha oraz jego żony Salomei z Objezierskich Lipskiej. Rezydencja Lipskich była nieoficjalnie polskim ośrodkiem politycznym i kulturalnym, członkowie rodu za swoją narodową działalność trafiali do więzień pruskich, a podczas drugiej wojny światowej byli więzieni przez gestapo. W 1786 majątek zakupił, a potem zbudował dwór o cechach pałacowych Wojciech Lipski, major w powstaniu 1831, sędzia grodzki kaliski, adiutant króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Wnuk Antoni Lipski został pierwszym polskim starostą w Wielkopolsce po 1918 roku, a w 1928 roku podejmował w majątku prezydenta RP Ignacego Mościckiego. Do czasu wybuchu II wojny światowej pałac był miejscem spotkań wielu dyplomatów akredytowanych w Polsce. Józef Lipski był wybitnym dyplomatą, ambasadorem Polski w Berlinie w latach 1934-1939, a w czasach II wojny światowej doradcą premiera RP na uchodźstwie gen. Władysława Sikorskiego. Lipscy to ród o bogatych tradycjach narodowych, to powstańcy wielkopolscy, żołnierze II Korpusu gen. Władysława Andersa, fundatorzy stypendiów dla ubogiej młodzieży i towarzystw naukowych.
Zespół został poddany rewitalizacji, efekty zmian zachwycają zwiedzających. Muzeum w Lewkowie to miejsce pielęgnujące tradycje rodziny Lipskich herbu Grabie, centrum kulturalne. Zwiedzanie
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
DOBRZYCA – W 1717 roku od Dobrzyckich majątek zakupił Aleksander Gorzeński herbu Nałęcz, ale dopiero jego wnuk Augustyn, zamienił starą fortalicję w okazałą, klasycystyczną rezydencję. Aleksander Gorzeński ożenił się z Aleksandrą Skórzewską, dzięki której zyskał wstęp na pałacowe pokoje króla pruskiego i tytuł jego szambelana. Później, jako generał adiutant i zwolennik konstytucji 3 Maja przebywał blisko króla Stanisława Augusta aż do jego abdykacji.
Generalną przebudowę starej rezydencji wraz z założeniem przy niej ozdobionego budowlami ogrodu oddał Gorzeński w ręce znanego, warszawskiego architekta, Stanisława Zawadzkiego. Budowla kształtem miała nawiązywać do symboliki wolnomularskiej., ukończenie budowy nastąpiło pod koniec XVIII w. Wystrój wnętrz, których ściany pokryły bogate polichromie, wiąże się z nazwiskami dwóch malarzy – Antoniego Smuglewicza oraz Roberta Stankiewicza. Wyniosła bryła pałacu w stylu klasycystycznym kryje w sobie mury starej budowli Dobrzyckich wraz z obrysem jej rzutu. Założony w tym czasie przy pałacu ogród ozdobiły modne wtedy budowle – „oficynka”, sztuczne ruiny zwane kasztelem (niezachowane), grota, ślimacza górka, panteon i wzniesiony na usypanej wyspie stawu monopter.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
GOŁUCHÓW – historia zamku sięga XVI wieku, pierwszy dwór obronny zbudował tu starosta radziejowski, wojewoda brzesko-kujawski Rafał Leszczyński. W połowie XIX wieku dobra gołuchowskie zakupił dla swego jedynego syna Jana, Tytus Działyński – właściciel dóbr kórnickich, Jan Działyński poślubił wówczas Izabellę, córkę księcia Adama Jerzego Czartoryskiego.
Pierwowzorem realizacji architektonicznej dokonanej przez Izabellę z Czartoryskich Działyńską, stały się słynne zamki królewskie znad Loary, dlatego dzisiaj podziwiać można charakterystyczne wysokie, kryte łupkiem dachy, smukłe kominy i wystrój rzeźbiarski typowy dla tych XVI-wiecznych budowli francuskiego renesansu.
Prywatne muzeum Izabelli z Czartoryskich Działyńskiej funkcjonowało nieprzerwanie do września 1939 roku. II wojna światowa stała się dla kolekcji Izabelli Działyńskiej tragedią. Zrabowane przez hitlerowców zbiory zostały wywiezione, wiele eksponatów zniszczono, inne zaginęły. Ocalała część kolekcji powróciła do Polski w 1956 roku z byłego Związku Radzieckiego.
Obecnie gospodarzem zamku jest Muzeum Narodowe w Poznaniu, które wyposażyło sale zamkowe we własne zbiory: wspaniałe gobeliny, renesansowe malarstwo europejskie, rzadkie okazy mebli, kolekcję rzemiosła artystycznego oraz zabytki pochodzące z rozproszonej w czasie II wojny światowej kolekcji Izabelli Działyńskiej, które systematycznie powracają do zamku. Zwiedzanie
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Tarce -Bugaj – Witaszyce -w zależności od dostępności i możliwości czasowych
WYJAZD godzina 7.00 Aleja Juliusza Słowackiego w pobliżu budynku Poczty Głównej, powrót ok. godz. 21.00
Koszt uczestnika 190 zł – przejazd mikrobusem (autobus w zależności od frekwencji) opieka przewodnika na całej trasie wycieczki, ubezpieczenie NNW – potwierdzeniem udziału jest wpływ środków na konto 45 1020 5226 0000 6702 0064 5721 Przelew powinien wpłynąć na konto najpóźniej do wtorku przed wyjazdem jednodniowym (niedziela)
Uczestnik pokrywa koszty wstępów, które nie są obligatoryjne, 60 zł w gotówce
obiad – pałac Witaszyce
Państwo, którzy nie zgadzają się na wspólne zamawiany posiłek proszę o indywidualną informację
Prosimy zapoznać z zasadami udziału w wydarzeniach odpłatnych Zakochaj się w Polsce – do pobrania tutaj
